حمید گلزار (بحث | مشارکت‌ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Simba.jpg|جایگزین=کنترل فضای مجازی|بندانگشتی|کنترل فضای مجازی با همراهی کودکانمان]] | |||
<big>'''کنترل فضای مجازی'''</big>؛ قانونمندی و نظارت بر فضای مجازی. <br> | <big>'''کنترل فضای مجازی'''</big>؛ قانونمندی و نظارت بر فضای مجازی. <br> | ||
فضای مجازی امکانات زیادی مانند ارتباط سریع، دسترسی به اطلاعات و فرصت‌های آموزشی و شغلی ایجاد کرده است که می‌تواند به توسعه فردی و اجتماعی کمک کند؛ اما این فضا همچنین آسیب‌های جدی نظیر تهدید هویت‌های ملی و فرهنگی، ترویج خشونت و ناهنجاری‌های اجتماعی، آسیب به روابط خانوادگی و افزایش مشکلات روانی مانند اضطراب و [[افسردگی]] دارد. علاوه بر این، سوءاستفاده از اطلاعات شخصی و نقض [[حریم خصوصی]] از دیگر معایب آن به شمار می‌رود که نیازمند نظارت مسئولانه است. | فضای مجازی امکانات زیادی مانند ارتباط سریع، دسترسی به اطلاعات و فرصت‌های آموزشی و شغلی ایجاد کرده است که می‌تواند به توسعه فردی و اجتماعی کمک کند؛ اما این فضا همچنین آسیب‌های جدی نظیر تهدید هویت‌های ملی و فرهنگی، ترویج [[خشونت کلامی در فضای مجازی|خشونت]] و ناهنجاری‌های اجتماعی، آسیب به روابط خانوادگی و افزایش مشکلات روانی مانند اضطراب و [[افسردگی]] دارد. علاوه بر این، سوءاستفاده از اطلاعات شخصی و نقض [[حریم خصوصی]] از دیگر معایب آن به شمار می‌رود که نیازمند نظارت مسئولانه است. | ||
==اهمیت فضای مجازی== | ==اهمیت فضای مجازی== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۳: | ||
===کاهش اعتمادبه‌نفس=== | ===کاهش اعتمادبه‌نفس=== | ||
کاهش اعتماد به | کاهش [[اعتماد به نفس زنان|اعتماد به نفس]]؛ بسیاری از کاربران فضای مجازی قادر به رقابت در محیط ناسالم اینترنتی نیستند و به‌دلیل احساس کمبود در خود و زندگی‌شان، دچار مشکلات روحی و روانی مانند کاهش اعتماد به نفس می‌شوند. بر اساس یک مطالعه، ۴۲ درصد از کاربران شبکه اجتماعی پینترست به‌دلیل ناتوانی در رقابت با دیگر کاربران، دچار اضطراب می‌شوند. همچنین، بسیاری از کاربران معتقدند که شبکه اجتماعی فیس‌بوک تاثیر منفی بر وضعیت روحی و افزایش استرس آنها دارد.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/01/08/2475651/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%DB%8C%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-10-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D9%88%D9%84%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF «فضای مجازی، تهدید یا فرصت؟ |10 آسیب اخلاقی ولنگاری فضای مجازی/ عدم مدیریت فضای مجازی چه تبعاتی بر کودکان دارد؟.] </ref> | ||
===آسیب‌های جسمی و روانی=== | ===آسیب‌های جسمی و روانی=== | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۰: | ||
===نقض حریم شخصی=== | ===نقض حریم شخصی=== | ||
فضای مجازی با ویژگی‌های خاصی همچون گمنامی کاربران، بستری برای ارتکاب جرایمی مانند نشر اکاذیب، توهین و افترا، شنود غیرمجاز، نقض حریم شخصی و افشای اسرار خصوصی فراهم کرده است.<ref>[https://rc.isu.ac.ir/article_2263_38edcca08294d3a921bfbbfaf610571c.pdf غلامی و پیرهادی، «چالش‌های اعادۀ حیثیت در فضای مجازی»، 1396ش، ص100.]</ref> در این فضا، فرهنگ اشتراک اطلاعات به‌گونه‌ای ترویج یافته که به‌طور آشکار اصل حفظ حریم شخصی را نقض می‌کند. گمنامی کاربران نه‌تنها باعث از بین رفتن مسئولیت‌پذیری در ارتکاب این اعمال می‌شود؛ بلکه موجب اختلال در امنیت فردی و آزار آنلاین نیز می‌شود. | فضای مجازی با ویژگی‌های خاصی همچون گمنامی کاربران، بستری برای ارتکاب جرایمی مانند نشر اکاذیب، توهین و افترا، شنود غیرمجاز، نقض حریم شخصی و افشای اسرار خصوصی فراهم کرده است.<ref>[https://rc.isu.ac.ir/article_2263_38edcca08294d3a921bfbbfaf610571c.pdf غلامی و پیرهادی، «چالش‌های اعادۀ حیثیت در فضای مجازی»، 1396ش، ص100.]</ref> در این فضا، فرهنگ اشتراک اطلاعات به‌گونه‌ای ترویج یافته که به‌طور آشکار اصل حفظ حریم شخصی را نقض می‌کند. [[گمنامی در فضای مجازی|گمنامی کاربران]] نه‌تنها باعث از بین رفتن مسئولیت‌پذیری در ارتکاب این اعمال می‌شود؛ بلکه موجب اختلال در امنیت فردی و آزار آنلاین نیز می‌شود. | ||
===اعتیاد مجازی=== | ===اعتیاد مجازی=== | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۶: | ||
===روسپیگری=== | ===روسپیگری=== | ||
سوداگران فضای مجازی با استفاده از جاذبه‌های کاذب، نوجوانان و جوانان را به سمت فعالیت‌های غیراخلاقی مانند | سوداگران فضای مجازی با استفاده از جاذبه‌های کاذب، نوجوانان و جوانان را به سمت فعالیت‌های غیراخلاقی مانند [[مدلینگ کودک|مدلینگ]]، [[روسپیگری اینترنتی|تن‌فروشی]] و [[همجنس گرایی|همجنس‌گرایی]] سوق می‌دهند. این فعالیت‌ها از طریق تبلیغات فریبنده و جذب مشتری در فضای آنلاین گسترش می‌یابند.<ref> [https://familyweb.ir/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C/ «آسیب‌های فضای مجازی»، وب‌سایت انجمن خانواده و اینترنت.]</ref> | ||
===تضعیف باورهای دینی=== | ===تضعیف باورهای دینی=== | ||
| خط ۷۷: | خط ۸۱: | ||
===تماشای محتوای پورنوگرافی=== | ===تماشای محتوای پورنوگرافی=== | ||
دسترسی آسان به محتوای | دسترسی آسان به [[نگاه به تصاویر مستهجن|محتوای پورنوگرافی]] در فضای مجازی، برای تمام گروه‌های سنی، می‌تواند منجر به تضعیف ارزش‌های اخلاقی، بروز اختلالات روانی، کاهش اعتماد به نفس و آسیب به روابط اجتماعی و خانوادگی شود. | ||
===ترویج پنهان‌کاری و دورغ‌گویی=== | ===ترویج پنهان‌کاری و دورغ‌گویی=== | ||
| خط ۸۷: | خط ۹۲: | ||
===خیانت و تضعیف حریم خانواده=== | ===خیانت و تضعیف حریم خانواده=== | ||
برقراری | برقراری [[دوستی با جنس مخالف| دوستی با جنس مخالف]] در فضای مجازی می‌تواند موجب کاهش توجه به اصول اخلاقی و مرزهای حریم خانوادگی شود. این روابط گاه به تضعیف وفاداری در روابط بین فردی و خانوادگی منجر می‌شوند و ممکن است به خیانت‌های عاطفی یا حتی جنسی ختم شوند. | ||
===نارضایتی از شریک زندگی=== | ===نارضایتی از شریک زندگی=== | ||
دسترسی آسان به محتوای جذاب و | دسترسی آسان به محتوای جذاب و ایدئال در فضای مجازی می‌تواند به مقایسه مداوم فرد با دیگران منجر شود. این مقایسه‌ها معمولاً موجب کاهش اعتمادبه‌نفس و احساس [[نارضایتی از زندگی|نارضایتی]] از وضعیت کنونی می‌شوند. چنین رفتارهایی ممکن است باعث ایجاد شکاف در روابط زناشویی، کاهش رضایت از شریک زندگی و در نهایت سردی در تعاملات عاطفی و زناشویی شود. | ||
===کاهش توجه به نیازهای عاطفی=== | ===کاهش توجه به نیازهای عاطفی=== | ||
| خط ۹۹: | خط ۱۰۴: | ||
===طلاق عاطفی=== | ===طلاق عاطفی=== | ||
افزایش زمان سپری‌شده در فضای مجازی می‌تواند باعث کاهش تعاملات و ارتباطات کلامی بین زوجین و در نتیجه منجر به طلاق عاطفی شود. | افزایش زمان سپری‌شده در فضای مجازی می‌تواند باعث کاهش تعاملات و ارتباطات کلامی بین زوجین و در نتیجه منجر به [[طلاق عاطفی]] شود. | ||
===ایجاد انتظارات نادرست=== | ===ایجاد انتظارات نادرست=== | ||
فضای مجازی با ارائه تصاویری غیرواقعی و | فضای مجازی با ارائه تصاویری غیرواقعی و ایدئال‌گرایانه از روابط، انتظارات نادرستی ایجاد می‌کند که باعث مقایسه روابط واقعی با این تصاویر و در پی آن، سوءتفاهم در روابط زناشویی می‌شود. | ||
===تغییر سبک زندگی و فشار روانی=== | ===تغییر سبک زندگی و فشار روانی=== | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۶: | ||
===حس خودکم بینی=== | ===حس خودکم بینی=== | ||
مقایسه با زندگی‌های | مقایسه با زندگی‌های ایدئال در فضای مجازی می‌تواند حس خودکم‌بینی و عدم رضایت از خود را در فرد ایجاد کند و بر روابط زناشویی تاثیر منفی بگذارد. | ||
===بی‌توجهی به حریم خصوصی خانوادگی=== | ===بی‌توجهی به حریم خصوصی خانوادگی=== | ||
اشتراک‌گذاری مسائل زناشویی و احساسی در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند موجب نقض حریم خصوصی خانوادگی و آسیب به روابط زناشویی شود.<ref> [https://www.isna.ir/news/1402032315049/%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%AF «زوجین مراقب فضای مجازی باشند!»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> | اشتراک‌گذاری مسائل زناشویی و احساسی در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند موجب نقض حریم خصوصی خانوادگی و آسیب به روابط زناشویی شود.<ref> [https://www.isna.ir/news/1402032315049/%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%AF «زوجین مراقب فضای مجازی باشند!»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> | ||
==ضرورت قانونمندی فضای مجازی و چالش‌های فیلترینگ== | ==ضرورت قانونمندی فضای مجازی و چالش‌های فیلترینگ== | ||
برخی کارشناسان بر این باورند که فیلترینگ، به‌عنوان یکی از تدابیر برای کنترل فضای مجازی، نه تنها نتوانسته است از رهاشدگی آن بکاهد، بلکه موجب ایجاد چالش‌هایی مانند فروش غیرقانونی فیلترشکن و سهولت دسترسی نوجوانان به بخش‌های مضر اینترنت شده است.<ref> [https://snn.ir/fa/news/1190343/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%87%D9%85-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-%D9%88-%D9%87%D9%85-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «فضای مجازی، هم تهدید و هم فرصت/ فیلترینگ به معنای حکمرانی است؟»، خبرگزاری دانشجو.]</ref> این افراد معتقدند با افزایش دسترسی مردم به اینترنت ماهواره‌ای، فیلترینگ، قابلیت خود را از دست می‌دهد. اینترنت ماهواره‌ای، به‌دلیل غلبه بر موانع جغرافیایی و محلی، موجب دسترسی آسان کاربران به محتوای فیلترشده می‌شود. این کارشناسان براین باورند که در صورتی که فضای مجازی قانون‌مند شود و فیلترینگ این فضا، به‌شرط مسئولیت‌پذیری و رعایت اصول حکمرانی فضای مجازی رفع شود، اینترنت بستری مناسب برای کسب آگاهی، درآمد، تفریح و سرگرمی می‌شود.<ref> [https://snn.ir/fa/news/1190343/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%87%D9%85-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-%D9%88-%D9%87%D9%85-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «فضای مجازی، هم تهدید و هم فرصت/ فیلترینگ به معنای حکمرانی است؟»، خبرگزاری دانشجو.]</ref> | برخی کارشناسان بر این باورند که فیلترینگ، به‌عنوان یکی از تدابیر برای کنترل فضای مجازی، نه تنها نتوانسته است از رهاشدگی آن بکاهد، بلکه موجب ایجاد چالش‌هایی مانند فروش غیرقانونی فیلترشکن و سهولت دسترسی نوجوانان به بخش‌های مضر اینترنت شده است.<ref> [https://snn.ir/fa/news/1190343/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%87%D9%85-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-%D9%88-%D9%87%D9%85-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «فضای مجازی، هم تهدید و هم فرصت/ فیلترینگ به معنای حکمرانی است؟»، خبرگزاری دانشجو.]</ref> این افراد معتقدند با افزایش دسترسی مردم به اینترنت ماهواره‌ای، فیلترینگ، قابلیت خود را از دست می‌دهد. اینترنت ماهواره‌ای، به‌دلیل غلبه بر موانع جغرافیایی و محلی، موجب دسترسی آسان کاربران به محتوای فیلترشده می‌شود. | ||
این کارشناسان براین باورند که در صورتی که فضای مجازی قانون‌مند شود و فیلترینگ این فضا، به‌شرط مسئولیت‌پذیری و رعایت اصول حکمرانی فضای مجازی رفع شود، اینترنت بستری مناسب برای کسب آگاهی، درآمد، تفریح و سرگرمی می‌شود.<ref> [https://snn.ir/fa/news/1190343/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%87%D9%85-%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-%D9%88-%D9%87%D9%85-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «فضای مجازی، هم تهدید و هم فرصت/ فیلترینگ به معنای حکمرانی است؟»، خبرگزاری دانشجو.]</ref> | |||
==نقش خانواده در مدیریت فضای مجازی== | ==نقش خانواده در مدیریت فضای مجازی== | ||
کارشناسان معتقدند که آموزش نحوۀ استفادۀ صحیح از تلفن همراه و هشدار دادن در مورد پیامدهای منفی آن توسط والدین در پیشگیری از آسیب‌های منفی فضای مجازی نقش دارد. توصیۀ والدین به فرزندان مبنی بر صحبت نکردن با غریبه‌ها در فضای مجازی در حفظ آرامش خانواده و حفظ دستگاه از ویروس و بدافزار اهمیت دارد. نظارت بر نوع بازی‌های رایانه‌ای و توجه به ردۀ سنی، درنظر گرفتن محدودیت‌های زمانی و مکانی برای فعالیت در فضای مجازی و حضور در کنار فرزندان و نظارت بر آنها در کاهش آسیب‌های اینترنت مؤثر است. از تهدیدات اینترنت می‌توان به عضویت در گروه و کانال‌های مختلف، استفاده از فیلترشکن و بازدید از وب‌سایت‌های نامناسب اشاره کرد. استفاده از ابزارهای کنترلی برای نظارت بر فرزندان، تعیین وب‌سایت‌های مناسب، دریافت برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مورد نیاز از کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی، نظارت بر استفاده نکردن فرزندان از برنامه‌های خارجی و فیلترشده در افزایش امنیت سایبری خانواده مؤثر است.<ref>نیکنام، «والدین برای امنیت فرزندان در فضای مجازی چگونه رفتار کنند؟»، خبرگزاری ایرنا.</ref> | کارشناسان معتقدند که آموزش نحوۀ استفادۀ صحیح از تلفن همراه و هشدار دادن در مورد پیامدهای منفی آن توسط والدین در پیشگیری از آسیب‌های منفی فضای مجازی نقش دارد. توصیۀ والدین به فرزندان مبنی بر صحبت نکردن با غریبه‌ها در فضای مجازی در حفظ آرامش خانواده و حفظ دستگاه از ویروس و بدافزار اهمیت دارد. | ||
نظارت بر نوع بازی‌های رایانه‌ای و توجه به ردۀ سنی، درنظر گرفتن محدودیت‌های زمانی و مکانی برای فعالیت در فضای مجازی و حضور در کنار فرزندان و نظارت بر آنها در کاهش آسیب‌های اینترنت مؤثر است. از تهدیدات اینترنت می‌توان به عضویت در گروه و کانال‌های مختلف، استفاده از فیلترشکن و بازدید از وب‌سایت‌های نامناسب اشاره کرد. | |||
استفاده از ابزارهای کنترلی برای نظارت بر فرزندان، تعیین وب‌سایت‌های مناسب، دریافت برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مورد نیاز از کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی، نظارت بر استفاده نکردن فرزندان از برنامه‌های خارجی و فیلترشده در افزایش امنیت سایبری خانواده مؤثر است.<ref>نیکنام، «والدین برای امنیت فرزندان در فضای مجازی چگونه رفتار کنند؟»، خبرگزاری ایرنا.</ref> | |||
==کنترل فضای مجازی در جهان== | ==کنترل فضای مجازی در جهان== | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۳۸: | ||
===کنترل فضای مجازی در آمریکا=== | ===کنترل فضای مجازی در آمریکا=== | ||
آمریکا با تصویب بیش از دویست قانون برای نظارت و کنترل فضای مجازی، اقدامات سختگیرانه‌ای برای محافظت از حقوق کاربران، به ویژه کودکان، انجام داده است. قوانینی مانند قانون نجابت ارتباطات و قانون کوپا محتوای مستهجن را محدود و اطلاعات شخصی کودکان را حفاظت می‌کنند. همچنین پس از حوادث | آمریکا با تصویب بیش از دویست قانون برای نظارت و کنترل فضای مجازی، اقدامات سختگیرانه‌ای برای محافظت از حقوق کاربران، به ویژه کودکان، انجام داده است. قوانینی مانند قانون نجابت ارتباطات و قانون کوپا محتوای مستهجن را محدود و اطلاعات شخصی کودکان را حفاظت می‌کنند. همچنین پس از حوادث ۱۱ سپتامبر، قانون میهن‌پرستی و قوانین شنود برای نظارت بر ارتباطات اینترنتی تصویب شدند. این نظارت‌ها نگرانی‌هایی درباره نقض حریم خصوصی و آزادی بیان ایجاد کرده‌اند، به‌ویژه زمانی که دولت آمریکا حق مسدودسازی وب‌سایت‌ها و حساب‌ها را دارد.<ref> [https://kayhan.ir/fa/news/270683/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «مدیریت فضای مجازی در دنیا چگونه است؟»، وب‌سایت کیهان.]</ref> | ||
===کنترل فضای مجازی در فرانسه=== | ===کنترل فضای مجازی در فرانسه=== | ||
پس از بحران‌های اجتماعی در فرانسه، رئیس‌جمهور مکرون از پلتفرم‌های بزرگ خواست تا در جهت جلوگیری از گسترش خشونت و آشوب، همکاری کنند و محتوای مضر را حذف نمایند.<ref> [https://www.rahavardnoor.ir/index.php/archive/item/976-nezarat-bar-fazaye-majazi «وضعیت نظارت بر فضای مجازی در کشورهای جهان»، وب‌سایت فصلنامۀ ره‌آورد نور.]</ref>در این کشور، بسترهای بزرگ مانند | پس از بحران‌های اجتماعی در فرانسه، رئیس‌جمهور مکرون از پلتفرم‌های بزرگ خواست تا در جهت جلوگیری از گسترش [[خشونت کلامی در فضای مجازی|خشونت]] و آشوب، همکاری کنند و محتوای مضر را حذف نمایند.<ref> [https://www.rahavardnoor.ir/index.php/archive/item/976-nezarat-bar-fazaye-majazi «وضعیت نظارت بر فضای مجازی در کشورهای جهان»، وب‌سایت فصلنامۀ ره‌آورد نور.]</ref>در این کشور، بسترهای بزرگ مانند اسنپ‌چت و تیک‌تاک برای آرام کردن خشونت به همکاری پیوسته با دولت می‌پردازند و شرکت‌های سازندۀ بسترها، ملزم هستند که هویت افرادی را که در این فضا به ترویج خشونت و بی‌نظمی می‌پردازند را افشا کنند و وزارت کشور مجاز است که آن دسته از سرویس‌های اینترنتی را که احتمال می‌دهد به امنیت ملی آسیب می‌زنند را مسدود کند.<ref> [https://kayhan.ir/fa/news/270683/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «مدیریت فضای مجازی در دنیا چگونه است؟»، وب‌سایت کیهان.]</ref> | ||
===کنترل فضای مجازی در انگلستان=== | ===کنترل فضای مجازی در انگلستان=== | ||
در سال | در سال ۲۰۲۰م، انگلیس طرحی برای نظارت بر محتوای اینترنت معرفی کرد که به دولت اجازه می‌دهد شرکت‌های فناوری مانند فیس‌بوک و یوتیوب را به کنترل بیشتر محتوای دیجیتال ملزم کند. سازمان آفکام مسئول نظارت بر این محتوا است و برای شرکت‌هایی که قوانین را رعایت نمی‌کنند، مجازات‌هایی در نظر گرفته شده است.<ref> [https://www.rahavardnoor.ir/index.php/archive/item/976-nezarat-bar-fazaye-majazi «وضعیت نظارت بر فضای مجازی در کشورهای جهان»، وب‌سایت فصلنامۀ ره‌آورد نور.]</ref>بر اساس قانون انگلیس، شرکت‌هایی که برای مقابله با محتوای مضر، غیرقانونی و سوءاستفاده از کودکان اقدام کافی انجام نداده‌اند جریمه می‌شوند.<ref> [https://kayhan.ir/fa/news/270683/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «مدیریت فضای مجازی در دنیا چگونه است؟»، وب‌سایت کیهان.]</ref> | ||
===کنترل فضای مجازی در آلمان=== | ===کنترل فضای مجازی در آلمان=== | ||
آلمان در سال | آلمان در سال ۲۰۱۷م، قانون NetzDG را تصویب کرد که شرکت‌ها را موظف می‌کند تا محتوای غیرقانونی را در ۲۴ ساعت حذف کنند، در غیر این صورت جریمه‌های سنگینی برای آنها در نظر گرفته می‌شود.<ref> [https://www.rahavardnoor.ir/index.php/archive/item/976-nezarat-bar-fazaye-majazi «وضعیت نظارت بر فضای مجازی در کشورهای جهان»، وب‌سایت فصلنامۀ ره‌آورد نور.]</ref> در این کشور، محتوای مجرمانه در شبکه‌های اینترنتی رسیدگی می‌شود و شرکت‌ها موظف هستند که به شکایت‌های کاربران در مورد محتوای غیرقانونی اینترنت رسیدگی کنند.<ref> [https://kayhan.ir/fa/news/270683/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «مدیریت فضای مجازی در دنیا چگونه است؟»، وب‌سایت کیهان.]</ref> | ||
===کنترل فضای مجازی در چین=== | ===کنترل فضای مجازی در چین=== | ||
| خط ۱۴۲: | خط ۱۵۵: | ||
===کنترل فضای مجازی در ایران=== | ===کنترل فضای مجازی در ایران=== | ||
مدیریت بومی فضای مجازی و اعمال حاکمیت در فضای سایبری ایران از اواخر دهه | مدیریت بومی فضای مجازی و اعمال حاکمیت در فضای سایبری ایران از اواخر دهه ۸۰ آغاز شد و به ویژه از اوایل سال ۱۳۸۵ش، طرح طراحی و پیاده‌سازی شبکه ملی اطلاعات مطرح شد. هدف اصلی این طرح کاهش وابستگی به اینترنت جهانی و ایجاد زیرساخت‌های داخلی بود. با این حال، باوجود تلاش‌های انجام‌شده، هنوز مدیریت بومی فضای مجازی از طریق شبکه ملی اطلاعات به‌طور کامل محقق نشده است. این وضعیت باعث بروز چالش‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران شده است. | ||
تاکنون توجه عمده به بعد زیرساختی و سرویس‌های شبکه ملی اطلاعات معطوف بوده، در حالی که بخش محتوا نادیده گرفته شده است. کارشناسان معتقدند این رویکرد به‌تنهایی نمی‌تواند حاکمیت سایبری جمهوری اسلامی ایران و مدیریت بومی فضای مجازی را به‌طور کامل تامین کند.<ref>[https://issh.shahed.ac.ir/article_3687_89a8f5bd6ef37a5b27c6dc83ea0e5f87.pdf محمدی خانقانی و رضایی، «آسیب‌شناسی مدیریت فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران (با تاکید بر شبکه ملی اطلاعات)»، 1398ش، ص193.]</ref> | |||
در ایران، نبود قوانین مصوب و مدون برای مفاهیم حقوقی مانند حریم شخصی و محدودۀ آن در اینترنت و تعریف نشدن جرائم فضای مجازی و مصادیق آن باعث شده است که مجازات متناسب با جرم تعیین نشود. از طرفی، مشخص نبودن نهاد متولی قانون‌گذاری و نظارت بر فضای مجازی از بین نهادهای گوناگون مربوط به آن، موجب ایجاد تعارض بین نظارت و حریم خصوصی کاربران شده است.<ref>[https://www.rahavardnoor.ir/index.php/articles/item/1049-nezarat-bar-fazaye-majazi-va-harime-khosusi علی‌مرادی، «نظارت بر فضای مجازی و حریم خصوصی کاربران»، 1401ش، ص43 و 99.]</ref> | در ایران، نبود قوانین مصوب و مدون برای مفاهیم حقوقی مانند حریم شخصی و محدودۀ آن در اینترنت و تعریف نشدن جرائم فضای مجازی و مصادیق آن باعث شده است که مجازات متناسب با جرم تعیین نشود. از طرفی، مشخص نبودن نهاد متولی قانون‌گذاری و نظارت بر فضای مجازی از بین نهادهای گوناگون مربوط به آن، موجب ایجاد تعارض بین نظارت و حریم خصوصی کاربران شده است.<ref>[https://www.rahavardnoor.ir/index.php/articles/item/1049-nezarat-bar-fazaye-majazi-va-harime-khosusi علی‌مرادی، «نظارت بر فضای مجازی و حریم خصوصی کاربران»، 1401ش، ص43 و 99.]</ref> | ||
==فرهنگ‌سازی استفاده از فضای مجازی== | ==فرهنگ‌سازی استفاده از فضای مجازی== | ||
کارشناسان بر این باورند که برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدارس و مراکز عمومی برای ارتقای سواد رسانه‌ای و آگاهی از نحوه استفاده صحیح از اینترنت و محافظت در برابر آسیب‌های فضای مجازی مؤثر است | کارشناسان بر این باورند که برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدارس و مراکز عمومی برای ارتقای سواد رسانه‌ای و آگاهی از نحوه استفاده صحیح از اینترنت و محافظت در برابر آسیب‌های فضای مجازی مؤثر است. <ref>[https://www.isna.ir/news/mazandaran-53179/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA میرفیضی، «آسیب‌ها و چالش‌های فضای مجازی چیست؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> | ||
والدین باید آموزش‌های لازم در حوزۀ فضای مجازی را کسب کنند و به‌عنوان الگو در استفاده از این فضا عمل کنند. همچنین، آگاهی از تهدیدهای فضای مجازی و نصب نرم‌افزارهای کنترلی برای نظارت بر ابزار دیجیتالی فرزندان ضروری است.<ref>نیکنام، «والدین برای امنیت فرزندان در فضای مجازی چگونه رفتار کنند؟»، خبرگزاری ایرنا.</ref> | والدین باید آموزش‌های لازم در حوزۀ فضای مجازی را کسب کنند و به‌عنوان الگو در استفاده از این فضا عمل کنند. همچنین، آگاهی از تهدیدهای فضای مجازی و نصب نرم‌افزارهای کنترلی برای نظارت بر ابزار دیجیتالی فرزندان ضروری است.<ref>نیکنام، «والدین برای امنیت فرزندان در فضای مجازی چگونه رفتار کنند؟»، خبرگزاری ایرنا.</ref> | ||
اعمال محدودیت در ساعات استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و فعال‌سازی موتور جست‌وجوی ایمن برای جلوگیری از نمایش مطالب غیراخلاقی از جمله اقداماتی هستند که به کاهش آسیب‌های فضای مجازی کمک می‌کنند. همچنین توجه به نماد رده‌بندی سنی بازی‌ها و تهیه بازی‌های مورد | اعمال محدودیت در ساعات استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و فعال‌سازی موتور جست‌وجوی ایمن برای جلوگیری از نمایش مطالب غیراخلاقی از جمله اقداماتی هستند که به کاهش آسیب‌های فضای مجازی کمک می‌کنند. همچنین توجه به نماد [[سن مجاز دسترسی کودکان به فضای مجازی|رده‌بندی سنی]] بازی‌ها و تهیه بازی‌های مورد تأیید بنیاد ملی برای حفاظت از فرزندان اهمیت دارد. <ref>نیکنام، «والدین برای امنیت فرزندان در فضای مجازی چگونه رفتار کنند؟»، خبرگزاری ایرنا.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
