بدن نمایی

از ویکی‌رز

بدن‌نمایی، اختلال روان‌شناسی نشان دادن عورت.

بدن‌نمایی اختلالی است که افراد مبتلا به آن به‌طور نامتعارف تمایل به نشان‌دادن نقاط خصوصی بدن خود به دیگران به‌خصوص غریبه‌ها دارند. آمار دقیق از تعداد افراد مبتلا به این اختلال در جامعه وجود ندارد؛ اما شواهد نشان می‌دهد ابتلای مردان به‌طور قابل‌ملاحظه بیشتر از زنان است. به‌علت آسیب‌هایی که این اختلال برای خود فرد مبتلا و جامعه دارد درمان آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

مفهوم‌شناسی

بدن‌نمایی یا عورت‌نمایی (Exhibitionism) نوعی انحراف جنسی است که در آن فرد از طریق نمایش اندام جنسی عریان به افراد بیگانه به ارضای‌ جنسی می‌رسد.[۱]

تفاوت عورت‌نمایی با تماشاگری جنسی

عورت‌نمایی اختلالی غیر از تماشاگری جنسی است. فرد مبتلا به تماشاگری جنسی با مشاهدۀ برهنگی و فعالیت جنسی دیگران به ارضای جنسی می‌رسد؛ اما فرد مبتلا به انحراف عورت‌نمایی از این که کسی نظاره‌گر برهنگی او باشد، لذت می‌برد. [۲]

نشانه‌های بدن‌نمایی

برانگیختگی جنسی مکرر و شدید، تمایلات یا رفتار‌های نمایشی حداقل به‌مدت 6 ماه، امیال و تخیلات جنسی، ارضای تمایلات جنسی با یک فرد ناشناس و تمایلات و تخیلانی که باعث ایجاد اختلال در کار و روابط اجتماعی می‌شود از علایم این اختلال روان‌شناسی هستند.[۳]

بدن‌نمایی از دیدگاه روان‌شناسی

انجمن روان‌شناسی آمریکا بدن‌نمایی را نوعی انحراف جنسی تلقی می‌کند که فرد تمایل به نشان‌دادن اندام خصوصی بدن به سایر افراد دارد. این افراد معمولاً برای کار خود، اشخاص غریبه‌ای که هیچ اطلاعی دربارۀ هدف‌شان ندارد را انتخاب می‌کنند و نتیجۀ این اختلال رضایت جنسی فرد بدن‌نما است. اغلب افرادی که دچار این وضعیت می‌شوند مردان هستند و گروه سنی ابتلا به این اختلال اواخر نوجوانی و اوایل بزرگ‌سالی است. بدن‌نمایی در واقع یک اختلال پارافیلیک است که فرد در آن دچار برانگیختگی جنسی غیرمعمول مداوم و شدید می‌شود و ناراحتی‌های قابل‌توجه بالینی نیز به همراه دارد. فرد بدن‌نما اندام تناسلی خود را به کودکان پیش از بلوغ، بزرگسالان یا هر دو نشان می‌دهد، برخی از این افراد این وضعیت خود را انکار می‌کنند. [۴]

انواع بدن‌نمایی

بدن‌نمایی انواع مختلفی دارد:

  • فانتزی پردازان بدن‌نمایی: این افراد ترسو هستند و در فکر و خیال خود به بدن نمایی می‌پردازند و در واقعیت این کار را انجام نمی‌دهند.
  • بدن‌نمایان خالص: کسانی هستند که اندام‌های جنسی خود را با فاصله و از راه دور به افراد نشان می‌دهند. این افراد به کسانی که بدن خود را به آنها نشان می‌دهند آسیب فیزیکی نمی‌رسانند و در واقع این‌ها نیز کمی ترس در وجود خود دارند.
  • بدن‌نمایان مجرم: این افراد علاوه بر بدن‌نمایی برخی دیگر از جرم‌های جنسی مانند کودک‌آزاری نیز انجام می‌دهند. این نوع از بدن‌نمایی نسبت به دو نوع دیگر خطرناک‌تر است.
  • بدن‌نمایان انحصاری: این افراد کسانی هستند که نمی‌توانند به‌صورت عادی رابطه عاشقانه با جنس مخالف برقرار کنند و از بدن‌نمایی برای ارضای میل جنسی خود استفاده می‌کنند. [۵]

شیوع بدن‌نمایی

میزان ابتلای افراد به این اختلال نمایشی نامعلوم است؛ اما تخمین زده می‌شود حدود دو تا چهار درصد جمعیت مردان به این وضعیت دچار باشند. میزان ابتلای زنان در این اختلال معلوم نیست؛ اما در حالت کلی این وضعیت در خانم‌ها نسبت به مردان شیوع کمتری دارد.[۶]

دلایل اختلال بدن‌نمایی

اختلال بدن‌نمایی معمولاً در سنین جوانی مشاهده می‌شود و می‌توان گفت علت دقیق آن ناشناخته است؛ اما دلایلی مانند داشتن شخصیت ضداجتماعی، استفاده از مواد و مشروبات الکلی و اختلالات پارافیلیک را برای ابتلا به آن ذکر می‌کنند. گفته شده است که برخی از مکاتب فکری نیز باعث به وجود آمدن این اختلال می‌شود؛ اما هیچ‌کدام از این علت‌ها اثبات شده نیستند.[۷]

برخی از نظریه‌پردازان روان‌شناسی نیز این اختلال را به رفتار با کودک در دوران کودکی ارتباط می‌دهند، این روان‌شناسان می‌گویند کسانی که در کودکی با جنس مخالف حمام می‌کنند و یا جنس مخالف به‌راحتی اجازه دیدن اندام آنها را داشته‌اند در بزرگسالی بیشتر به بدن‌نمایی تمایل داشتند. تئوری‌‌های دیگری نیز وجود دارد که زیاد بودن هورمون تستوسترون در بدن را علت بدن‌نمایی ذکر می‌کنند. برخی از مطالعات نشان داده است که این‌گونه افراد نسبت به افراد عادی سطح تستوسترون آزاد بیشتری دارند و رفتار بدن‌نمایی ناشی از نیاز بالای جنسی آنها است.[۸]

بدن‌نمایی کودکان

از نظر برخی پژوهشگران، برهنگی دائمی کودکان در منزل به‌ویژه در مقابل دیدگان مادر، که موجب آسیب‌پذیری مغز کودکان و ترشح زیاد هورمون تستوسترون می‌شود، می‌تواند زمینه‌ساز عورت نمایی در کودکان باشد. [۹]

بدن‌نمایی در فضای مجازی

فضای مجازی به‌دلیل سهولت دستیابی به اینترنت و امکان به اشتراک گذاری محتوا و ارتباط بدون واسطه با دیگران زمینۀ بدن‌نمایی را برای افراد مبتلا به این اختلال فراهم‌تر می‌سازد. بدن نمایی در فضای مجازی با نقض حریم خصوصی دیگران و در راستای جلب توجه آنان انجام می‌شود.[۱۰]

اثرات روانی و خانوادگی بدن‌نمایی

بدن‌نمایی پیامد‌های بدی برای فرد مبتلا دارد؛ زیرا فرد احساس شرم و گناه می‌کند و به آشفتگی‌های عاطفی دچار است و ممکن است از محیط‌های اجتماعی جدا شود و در برقراری ارتباط جنسی با همسر خود دچار مشکل شود. از طرفی همسر فرد مبتلا نیز ممکن است از لحاظ روحی آسیب ببیند؛ زیرا احساس خواهد کرد که برای همسر خود جذاب نیست.[۱۱]

درمان بدن‌نمایی

برای درمان این اختلال باید با پزشکی که متخصص در زمینه اختلالات جنسی است مشورت کرد، از داروهای مختلف نیز برای بهبود بیماران مبتلا کمک گرفته می‌شود. در پروسه درمان باید از الکل و محرک‌هایی که منجر به تشدید تمایلات جنسی می‌شود، پرهیز شود. همچنین داروهایی مانند فلوکستین برای مقابله با افسردگی و کاهش میل جنسی تجویز می‌شود. داروهایی مانند آنتی آندروژن‌هاکه باعث کاهش هورمون سطح تستوسترون می‌شود نیز ممکن است در مراحلی از درمان استفاده شوند. اگر این دارو‌ها نیز موثر نبودند در نهایت از داروهایی که باعث کاهش هورمون‌های محرک فولیکول و هورمون‌های لوتئینه از غده هیپوفیز و در نهایت کاهش تولید تستوسترون می‌شود کمک می‌گیرند.[۱۲] صاددقانه با همسرتان دربارۀ این اختلال و تخیلات جنسی خود گفت‌وگو کنید تا به شما در درمان این اختلال کمک کند.[۱۳]

بدن‌نمایی از منظر آموزه‌های دینی

بدن‌نمایی و نگاه به عورت دیگران در دین اسلام مورد‌ توجه قرار گرفته است. در حالت کلی نمایش‌دادن عورت از نظر اسلام به‌غیر از همسر برای افراد دیگر جایز نیست و حتی افراد همجنس نیز در حالت عادی اجازه نگاه‌کردن به عورت همدیگر را ندارند و این کار حرام است. پیامبر اکرم جزای کسی را که نگاه حرام می‌کند بسیار سنگین می‌داند؛ مگر اینکه فرد از این کار توبه کند. همچنین کسی که بدن‌نمایی می‌کند نگاه رحمت خداوند شامل او نمی‌شود.[۱۴] امام صادق علت بیماری معلی بن خنیس را که از درد آلت رنج می‌برد را کشف عورت به‌صورت نامشروع ذکر کرده‌اند.[۱۵]

مراقبت جنسی در اسلام از کودکی توصیه شده است و حفظ حریم کودک از همان طفولیت مورد تأکید است تا جایی که پیامبر اکرم نگاه فرزند به عورت پدر و مادر و نیز نگاه پدر و مادر به عورت فرزند را مجاز نمی‌دانند. همچنین والدین را از رفتن به حمام همراه کودک خود بدون پوشاندن عورت منع کرده‌اند و دین اسلام یاد‌گرفتن حیا و خویشتن‌داری از دوران کودکی را بر شکل‌گیری شخصیت و ویژگی‌های روان‌شناختی کودک مؤثر می‌داند.[۱۶]

پانویس

  1. واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، ذیل واژۀ عورت‌نمایی، وب‌سایت واژه‌یاب.
  2. علی‌بیگی، «عورت نمایی یا بدن نمایی»، وب‌سایت انجمن علمی روانشناسی تربیتی ایران.
  3. Lenora KM. Exhibitionism: Causes, Symptoms, Treatment for Exhibitionistic Disorder, thriveworks site.
  4. R. Brown. Exhibitionism.merckmanuals site.
  5. Aggrawal, Forensic and Medico-legal Aspects of Sexual Crimes and Unusual Sexual Practices, vol 1
  6. R. Brown. Exhibitionism.merckmanuals site.
  7. . Exhibition Disorder, firstlightpsych site.
  8. Psychological Understanding of Exhibitionism | The Koffel Law Firm
  9. علی‌بیگی، «عورت نمایی یا بدن نمایی»، وب‌سایت انجمن علمی روانشناسی تربیتی ایران.
  10. «اختلال عورت نمایی یا بدن نمایی چیست؟»، وب‌سایت مرکز مشاوره بینش نوین.
  11. Exhibition Disorder, firstlightpsych site.
  12. R. Brown. Exhibitionism. merckmanuals site.
  13. علی‌بیگی، «عورت نمایی یا بدن نمایی»، وب‌سایت انجمن علمی روانشناسی تربیتی ایران.
  14. فقیهی، تربیت جنسی، 1378ش، ج1، ص349.
  15. فقیهی، تربیت جنسی، 1378ش، ج1، ص350.
  16. عباسی، الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی، 1396ش، ص238.

منابع

  • «اختلال عورت نمایی یا بدن نمایی چیست؟»، وب‌سایت مرکز مشاوره بینش نوین، تاریخ بازدید: 13 خرداد 1403ش.
  • عباسی، مهدی، الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی، قم، موسسه علمی- فرهنگی دارالحدیث، سازمان چاپ و نشر، 1396ش.
  • علی‌بیگی، نیلوفر، «عورت نمایی یا بدن نمایی»، وب‌سایت انجمن علمی روانشناسی تربیتی ایران، تاریخ بازدید: 12 خرداد 1403ش..
  • فقیهی، علی‌نقی، تربیت جنسی، قم، موسسه علمی-فرهنگی دارالحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ اول، 1387ش.
  • واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 29 آبان 1401ش.
  • Aggrawal, Anil, Forensic and Medico-legal Aspects of Sexual Crimes and Unusual Sexual Practices, Delhi, 2008.12.22
  • Exhibition Disorder, first light site, last visited: 20 November 2022
  • Lenora KM. Exhibitionism: Causes, Symptoms, Treatment for Exhibitionistic Disorder, last visited: 20 November 2022
  • R. Brown Exhibitionism ,merckmanuals، last visited: 20 November 2022
  • A Psychological Understanding of Exhibitionism, Koffellaw website, 17 September 2013